Η ψυχολογία παίζει τον πλέον καταλυτικό ρόλο στη συμπεριφορά των Ελλήνων καταναλωτών, σημαντικότερο ακόμη και από τη συρρίκνωση της αγοραστικής τους δύναμης, όπως μαρτυρά και η πορεία του εγχώριου λιανεμπορίου την τελευταία διετία.
Χαρακτηριστικό της περυσινής χρονιάς ήταν η επιστροφή του κλάδου σε θετικό έδαφος για πρώτη
φορά ύστερα από τη «βύθιση» της Ελλάδας σε ύφεση.
Ωστόσο, το 2015, οι πρόωρες εκλογές και όσα ακολούθησαν των πολύμηνων διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους πιστωτές της χώρας, επανέφεραν το λιανεμπόριο σε πτωτική τροχιά.
Αξίζει όμως να αναφερθεί ότι, σε αυτήν τη χρονιά, η επιβολή κεφαλαιακών περιορισμών -των λεγόμενων capital controls(26 Ιουνίου 2015)- λειτούργησε υπέρ των μεγάλων αλυσίδων του κλάδου, οι οποίες κατάφεραν να ενισχύσουν τα μεγέθη τους σε βάρος των «μικρών».
Ξεκινώντας από το 2014, τα στοιχεία της Cloudbiz -η οποία διαχειρίζεται καθημερινά περίπου 20 προγράμματα επιβράβευσης πελατών με 2,8 εκατομμύρια εγγεγραμμένα μέλη που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα επιχειρηματικών κλάδων- δείχνουν ότι από το Πάσχα και μετά (Απρίλιος 2014) ξεκίνησε μια ανοδική πορεία στην κίνηση των αγορών με τον τζίρο να παρουσιάζει μια ελαφρά αύξηση σε σχέση με το 2013.
Οπως αναφέρει στο «Εθνος της Κυριακής» ο διευθύνων σύμβουλος της Cloudbiz, Ευάγγελος Καραλής, «συγκρίνοντας τον μηνιαίο τζίρο του Απριλίου 2014 - Δεκεμβρίου 2014 σε σχέση με τα νούμερα της προηγούμενης χρονιάς (2013) είναι σαφές ότι τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά και υπήρχε μια γενική σταθεροποίηση στην αγορά.
Ωστόσο, από το τέλος Δεκεμβρίου 2014 που ανακοινώθηκε η νέα διεξαγωγή εκλογών, σημειώθηκε σημαντική μείωση τζίρου που έγινε πιο έντονη τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2015.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μόλις εμφανιστεί ένα πολιτικό γεγονός (π.χ. εκλογές Ιανουαρίου 2015) που προκαλεί αβεβαιότητα και αστάθεια, η αγορά αντιδρά αυτόματα αρνητικά».
Πηγαίνοντας στην κρίσιμη περίοδο του καλοκαιριού, διαπιστώνουμε ότι η πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου παρουσίασε πτωτικά νούμερα σε σχέση με την τελευταία εβδομάδα του Ιουνίου.
Σε κανονικές συνθήκες (εάν δεν προέκυπταν τα capital controls), προβλεπόταν αύξηση λόγω την καλοκαιρινών εκπτώσεων.
Η επιβολή των capital controls προκάλεσε σοκ και αίσθημα αβεβαιότητας στους καταναλωτές, που επέλεξαν να απέχουν από τις αγορές μέχρι να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα.
Τη 2η εβδομάδα μετά την επιβολή των ελέγχων υπήρχε αύξηση σε συναλλαγές και τζίρο, χωρίς όμως να ξεπερνάει τα αντίστοιχα νούμερα της τελευταίας εβδομάδας του Ιουνίου, κάτι το οποίο αποδίδεται στην ολοκλήρωση του δημοψηφίσματος.
Την 4η εβδομάδα του Ιουλίου υπήρχε σημαντική αύξηση σε συναλλαγές και τζίρο της τάξης του 65% και 90% αντίστοιχα σε σχέση με την 3η εβδομάδα.
Η αύξηση δικαιολογείται διότι προέκυψε συμφωνία στο Eurogroup και το αίσθημα αβεβαιότητας των καταναλωτών μειώθηκε, με αποτέλεσμα να ξαναβγούν στα καταστήματα.
Τις επόμενες δύο εβδομάδες τα νούμερα κινήθηκαν σε φυσιολογικά επίπεδα (αυξητικά σε σχέση με την 1η εβδομάδα Ιουλίου, αλλά πτωτικά σε σχέση με την 3η βδομάδα που παρατηρήθηκε η μεγάλη αύξηση). Μετά από ένα τόσο μεγάλο πολιτικό γεγονός η αγορά πλέον άρχισε σιγά σιγά να επανέρχεται σε φυσιολογικά επίπεδα.
Συνολικά, τον Ιούλιο πάντως, όπως μαρτυρούν και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, καταγράφηκαν ισχυρές πιέσεις στους τζίρους των επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου λόγω της επιβολής των capital controls.
Πτώση
Ειδικότερα, o τζίρος των καταστημάτων υποχώρησε κατά 8,7% σε ετήσια βάση, πτώση η οποία προήλθε κυρίως από τις εξής κατηγορίες:
Μεγάλα καταστήματα τροφίμων -2,3%, βιβλία - χαρτικά - λοιπά είδη -5,6%, φαρμακευτικά - καλλυντικά -6,6%, ένδυση - υπόδηση -8,9%, καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων -19%, πολυκαταστήματα -14% και έπιπλα - ηλεκτρονικά είδη -24,1%.
Αντίστοιχα, τον Αύγουστο καταγράφηκε μείωση του τζίρου κατά 4%, με τις σημαντικότερες μειώσεις να σημειώνονται στα καύσιμα και τα λιπαντικά αυτοκινήτων (-13,7%), τα φαρμακευτικά - καλλυντικά (-4,7%), τα τρόφιμα - ποτά - καπνός (-3,7%) και στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων (-2,1%).
Ο τελευταίος μήνας του γ' τριμήνου, ο Σεπτέμβριος, έκλεισε με μείωση της τάξης του 5,1%.
Η μεταβολή προήλθε κυρίως από τις παρακάτω κατηγορίες:
Πολυκαταστήματα -8,7%, μεγάλα καταστήματα τροφίμων -2,1%, έπιπλα - ηλεκτρονικά είδη -7,4%, φαρμακευτικά - καλλυντικά -4,9% και καύσιμα & λιπαντικά αυτοκινήτων -18,3%.
Σε μία χρονιά, ωστόσο, η οποία τουλάχιστον στο δεύτερο μισό της σημαδεύτηκε από την επιβολή των capital controls, οι μεγάλοι όμιλοι στους επιμέρους κλάδου του λιανεμπορίου εμφανίζονται ως οι μεγάλοι κερδισμένοι.
Για παράδειγμα, το 2015 είναι το καλύτερο έτος στα δέκα χρόνια που λειτουργεί η Public, η αλυσίδα τεχνολογίας και ψυχαγωγίας του Πάνου Γερμανού, η οποία στο εντεκάμηνο εμφάνισε αύξηση πωλήσεων σε ποσοστό 26% συγκριτικά με πέρυσι και την επόμενη χρονιά αναμένεται να περάσει για πρώτη φορά σε λειτουργική κερδοφορία.
Ο Χρήστος Καλογεράκης, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, επεσήμανε ότι «το μερίδιο αγοράς της εταιρείας στα ηλεκτρονικά προϊόντα αυξήθηκε στο 12% από 8% το 2014.
Αντιστοίχως κερδίθηκαν μερίδια και στην κατηγορία των βιβλίων (20% από 16% το 2014), ενώ φέτος αναμένεται να πουληθούν πάνω από 3.500.000 βιβλία από την αλυσίδα και το ηλεκτρονικό κατάστημα της Public.
Σε ό,τι αφορά τον τομέα οικιακού εξοπλισμού και επίπλων, η IKEA (του ομίλου Fourlis) παρουσίασε πωλήσεις 194,1 εκατ. στο εννεάμηνο του 2015, αυξημένες κατά 3,4% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2014 (187,7 εκατ. ). Το EBITDA ανήλθε στα 13,6 εκατ. έναντι 10,8 εκατ. ευρώ το 2014, ενώ παρουσίασε ζημιές προ φόρων 2 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 4,1 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2014. Ειδικότερα στο γ' τρίμηνο του έτους και παρά τις επιπτώσεις του περιορισμού στην κίνηση κεφαλαίων στην Ελλάδα, οι πωλήσεις του κλάδου ήταν ελαφρώς αυξημένες σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014.
Και στην αγορά του κοσμήματος, ο όμιλος Folli-Folie είδε τον τζίρο εννεαμήνου να αυξάνεται κατά 20,9%, διαμορφούμενο σε 875,5 εκατ. ευρώ έναντι 724 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2014.
Ο κ. Τζώρτζης Κουτσολιούτσος, διευθύνων σύμβουλος του ομίλου FF Group, τόνισε μεταξύ άλλων ότι «κατά τη διάρκεια του γ' τρίμηνου αντιμετωπίσαμε αποτελεσματικά την οξύτατη κρίση που ξέσπασε στην ελληνική αγορά και λόγω της ρευστότητας που διαθέτουμε, τα capital controls δεν επηρέασαν καθόλου την επιχειρηματική μας δραστηριότητα».
Ιδιαίτερα ανθεκτικά αποδείχτηκαν και τα μεγάλα εμπορικά κέντρα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο εννεάμηνο ο συνολικός κύκλος εργασιών των εμπορικών κέντρων της Lamda Development παρουσίασε αύξηση 3,4% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Αναλυτικά, ο συνολικός τζίρος των καταστημάτων στο «Golden Hall» κινήθηκε ανοδικά κατά 4,1%, ενώ ο αριθμός των επισκεπτών κινήθηκε ανοδικά κατά 1,6%. Η λειτουργική του κερδοφορία ανήλθε σε 10,7 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση 10%.
Στο «Mediterranean Cosmos» στη Θεσσαλονίκη σημειώθηκε άνοδος του κύκλου εργασιών των καταστημάτων κατά 3,5% και οριακή αύξηση του αριθμού των επισκεπτών κατά 1%, ενώ βρίσκεται σε καθεστώς πλήρους μίσθωσης.
Σε ό,τι αφορά τη λειτουργική του κερδοφορία, ανήλθε σε 10,2 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας άνοδο 8,5%.Τέλος, στο «The Mall Athens» ο τζίρος των καταστημάτων αυξήθηκε 2,8%, ενώ ο αριθμός των επισκεπτών παρέμεινε σταθερός. Η λειτουργική του κερδοφορία διαμορφώθηκε σε 18,1 εκατ. ευρώ, παραμένοντας σταθερή σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Αύξηση 13,3%
Ακόμη, ανοδικά είναι και τα μεγέθη των Attica Stores (του ομίλου Folli Follie), καθώς τα έσοδα εννεαμήνου αυξήθηκαν κατά 13,3% (στα 120,6 εκατ.) και τα EBITDA κατά 26,6% (στα 9,8 εκατ. ) με παράλληλη αύξηση των περιθωρίων κέρδους.
Αυξημένες εμφανίζονται οι πωλήσεις και του Εμπορικού Πάρκου Smart Park του ομίλου REDS.
O κύκλος εργασιών των καταστημάτων ενισχύθηκε κατά 6% στο εννεάμηνο και η επισκεψιμότητά του παρουσίασε αύξηση κατά 5% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014.
Στην ένδυση, σύμφωνα με πληροφορίες, οι μεγάλες αλυσίδες μόδας, όπως π.χ. ο όμιλος Inditex, ο οποίος δραστηριοποιείται μέσω 159 καταστημάτων με επτά φίρμες στη χώρα μας -Ζara, Zara Home, Stradivarius, Pull & Bear, Oysho, Berskha, Massimo Dutti και με το ηλεκτρονικό κατάστημα της Uterque- και η σουηδική H&M (Hennes & Mauritz Α.Ε.) -η οποία αριθμεί δίκτυο 32 καταστημάτων συν το νέο εξαώροφο κατάστημα, επιφάνειας 3.900 τ.μ., ακριβώς απέναντι από το κεντρικό κατάστημα της Zara (Ερμού 11 και Βουλής)- αύξησαν τον τζίρο τους στο εννεάμηνο.
Τέλος, ένας ακόμη ισχυρός παίκτης του λιανεμπορίου, η Jumbo, κατέγραψε αύξηση κερδών κατά 8,9% κατά το πρώτο τρίμηνο της νέας οικονομικής χρήσης που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2015, τα οποία ανήλθαν σε 21,79 εκατ. ευρώ.
Αντίστοιχα, οι πωλήσεις του ομίλου αυξήθηκαν κατά 4,89% φτάνοντας τα 152,63 εκατ. ευρώ, παρότι οι πωλήσεις στην Ελλάδα κατέγραψαν πτώση, η οποία πάντως ήταν μικρότερη του αναμενομένου δεδομένων των συνθηκών.
απο τον ΜΑΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
mapostolou@pegasus.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου